Biglang tumayo si Steven. "Hindi pwede!"

"Ang daming nangyari nitong mga nakaraang araw." Tiningnan ko siya sa mata. "Una, matigas si Zachary na makasama si Jessica."

Si Steven, na karaniwang kalmado at mahinahon, ngayon ay nagsalita na may panginginig ng takot sa kanyang boses, "Nagloloko lang siya, honey. Hindi ko kailanman nilabag ang anumang hangganan. Maaari mong kamuhian si Zachary, at maaari mo akong sisihin, pero hindi mo ako maaaring iwan."

Ang boses niya ay halos nagmamakaawa na sa dulo.

Ngunit patuloy pa rin siyang inilipat ang responsibilidad kay Zachary, na ganap na walang kamalayan sa katotohanang ang sakit na nararamdaman ko ay nagmula sa kanyang pakikisangkot at pagpapabaya. Hindi niya alam na ang pagmamahal ko sa kanya sa mga nakaraang taon ay nawala sa sandaling iyon nang mahulog ako sa hagdan.

Nagpatuloy ako, "At saka ko lang naisip na kahit na nangako ka sa akin 

Sa huli, tahimik na inilabas ni Steven si Zachary mula sa ward.

Hindi nagtagal pagkatapos nilang umalis, tumawag ang nars upang tanungin kung maaari kong alagaan ang labi ng aking hindi pa isinisilang na anak. Alam nila na delikado ang aking kalagayan at ayaw akong magalit, kaya sinubukan muna nilang tawagan si Steven, pero hindi siya sumagot.

Wala na silang ibang pagpipilian, kaya't tinawagan nila ako para pirmahan ang kinakailangang mga dokumento. Matapos ipaliwanag ang sitwasyon, tinanong nila kung kailan ako makakapunta.

Dahil sa aking kasalukuyang kalagayan, hindi ko talaga dapat inilipat, pero ito ang unang pagkakataon kong makita ang bata na hindi ko kailanman mahahawakan. Hindi ko kayang isipin na mag-isa at malungkot ito kung mahuhuli ako, kaya sinabi ko sa kanila na darating ako agad.

Pagdating ko, pumirma ako ng mga form at naghintay sandali. Sa wakas, ibinigay nila sa aki

Tinitigan ko si Steven ng hindi ako makapaniwala.

Mabilis niyang inabot sa akin ang resulta ng pagsusulit. Malinaw na inaabangan niya ang pagdating ng bagong buhay na ito. "Bigla kang hinimatay kagabi. Natakot ako. Nagpa-test ang doktor at nalaman kong buntis ka.

"Ngunit sa lahat ng stress na naranasan mo kamakailan, ang iyong emosyon ay hindi maayos, at ang sanggol ay nasa panganib. Kakailanganin mong manatili sa ospital nang ilang araw upang patatagin ang pagbubuntis mo."

Kinuha ko sa kanya yung papel. Sa sandaling nakita ko ang imahe ng maliit, at hindi pa buong buhay, hindi ko maialis ang tingin ko. Ang pagkakita nito ay nagdulot ng kaunting ginhawa sa durog kong puso.

Dahan-dahan kong inilagay ang kamay ko sa tiyan ko, umiikot ang isip ko sa mga bagay na nasa isip ko.

Lumaki sa isang solong magulang na sambahayan pagkatapos na pumanaw ang aking ama, ayokong maranasan ng aking anak ang ganoon ding paraan.

"Steven," sabi ko, binasag ko ang katahimikan.

Tumingin siya sa akin, naguguluhan. "Ano ‘yun?"

Inangat ko ang tingin ko at nakaramdam ako ng panibagong desisyon. "Handa akong kalimutan ang lahat ng nangyari. Alang-alang sa sanggol na ito, subukan nating ayusin ang relasyon natin. Kaya ba natin 'yon?"

Tumingin si Steven sa mga mata ko, saka tumango. "Oo."

Pagkatapos ay naglabas siya ng isang maliit na velvet box. "Honey." Bahagyang kinakabahan ang ekspresyon ng mukha niya nang buksan niya iyon para makita ang isang pares ng hikaw na hugis lily.

Nagulat ako. Bihira niya akong bigyan ng regalo simula noong ikasal kami. "Ano ito?"

"Ito ay isang regalo para sa iyo," sagot niya, ang kanyang boses ay medyo tense.

"Salamat." tinanggap ko naman.

Sa kabila ng lahat ng nangyari nitong mga nakaraang araw, ang munting buhay na lumalago sa loob ko ay nagbigay sa akin ng kislap ng kaligayahan.

Maya-maya lang, tumunog ang telepono ni Steven, at sinabi niyang kailangan na niyang umalis para magtrabaho. Pagkatapos ng mabilis na halik ay lumabas na siya ng kwarto.

Dahan-dahan kong hinawakan ang tiyan ko, nakaramdam ako ng lambing.

Sa pagkakataong ito, nag-ping ang phone ko na may notification. Binuksan ko ito ng wala sa sarili. Ito ay isang mensahe mula kay Zachary—isang larawan ng post ni Jessica sa Instagram.

Tinapik ko ito at nakita ko ang caption na nabasa, "Salamat, Mr. Pelham, para sa diamond ring ngayong umaga. Oo nga pala, ang pangit ng panlasa ng jewelry store na ‘yun. Ibinigay nila ang mga pangit na hugis lily na hikaw bilang freebie. Mukhang mumurahin ang mga ito, kaya sinabi ko kay Mr. Pelham na itapon na lang ang mga ito."

Ang larawan ay selfie ni Jessica. Ang pinakanapansin ko ay ang kamay niya na nakapatong sa kanyang pisngi, na may napakalaking diamond ring sa kanyang palasingsingan.

Ang mamahaling gemstone ay makinis ang pagkakahiwa, at maging sa larawan, ang brilyante ay napakaganda ng pagkinang nito.

Nang makita ko iyon ay hinawakan ko ng mahigpit ang phone ko. Parang nasusunog ang lugar kung saan ako hinalikan ni Steven. Bigla akong nakaramdam ng sakit.

Habang ako ay walang malay, ang aking asawa ay hindi nag-aalala sa akin. Sa halip, bumili siya ng mamahaling singsing para kay Jessica.

At nang magising ako, sinubukan niya akong pakalmahin ang mga murang freebies na tinapon niya.

Napakaliit ba ng tingin niya sa akin?

Naniniwala ba talaga siya na napakadali kong pasayahin at magpapasalamat ako sa mga natira niya at patawarin siya?

Isang alon ng kawalan ng pag-asa ang bumagsak sa akin, na nagbabantang malulunod ako.

bakit naman Bakit paulit-ulit niya akong sinasaktan ng ganito tapos gagamit ng mga walang laman na salita para hilahin ako pabalik?

Nakagat ko ang labi ko, naramdaman kong umikot ang kwarto ko.

Maya-maya lang ay nag-ring ang phone ko na nagpatigil sa pag-iisip ko.

Sumagot ako, "Hello?"

"Nami-miss kita, Mommy. Pwede mo ba akong puntahan?" Malungkot ang boses ni Zachary.

Nasaktan na niya ang sarili niya kahapon. Nag-aalala na baka magalit siya at gumawa ng isang bagay na hangal muli, agad akong tumayo at sinabi, "Pupunta ako ngayon din. Nasaan ka?"

"Kailangan mo lang lumabas, lumiko sa kaliwa, at magpatuloy sa paglalakad," sabi ni Zachary nang walang emosyon.

Sinunod ko ang kanyang mga tagubilin, at hindi nagtagal, nakita ko siyang nakatayo sa hagdan. Ang sinag ng araw mula sa bintana ay nagbigay-diin sa kanyang maputing mukha, na nagpaganda sa kanyang hitsura.

Ang mga ugnayang dugo ay napaka-ibang bagay. Kahit na marami na siyang ginawa upang saktan ako noon, ang makita siyang napaka-mahina ay instinctively pa ring nagdulot sa akin ng awa para sa kanya.

Nagtukod ako sa harap niya. "Ano'ng nangyari?"

Si Zachary ay nakatitig sa akin. "Sinabi ni Ms. Jessie sa’kin na buntis ka. Kahit na hindi ka mahal ni Daddy, hindi ka niya iiwan para sa bata. Totoo ba iyon?"

Bumagsak ang puso ko. Bakit sinasabi ni Jessica ang mga bagay na ito sa kanya?

Bago ko pa mahanap ang tamang mga salita para ipaliwanag, nagpatuloy si Zachary, "Sinabi rin niya na baka magalit ka sa’kin dahil sa ginawa ko. At kapag nagkaroon ka ng isa pang sanggol, ililipat mo ang atensyon mo sa kanila at hindi mo na ako mamahalin."

Talaga bang naisip niya ang lahat ng ito pagkatapos niyang malaman na ako'y buntis? Biglang natunaw ang puso ko.

Bata pa rin siya, at kapag nahaharap sa mga problema, hindi niya alam kung paano humingi ng tulong sa isang matanda.

Ipinatong ko ang aking mga kamay sa kanyang mga balikat at sinabing taos-puso, "Hindi, Zachary. Anak kita. Anuman ang mangyari, mahal na mahal kita, kahit na mayroon akong ibang mga anak."

Bigla, ngumiti si Zachary. "Sinabi rin ni Ms. Jessie na kung wala na ang baby, ako lang ang mamahalin ni Daddy, at makikinig siya sa akin at ididivorce ka niya para makasal siya sa kanya."

Ang mga salita niya ay nagpadala ng panginginig sa aking gulugod.

Anong klaseng mga bagay ang sinasabi ni Jessica sa kanya?

Gusto kong dalhin si Zachary pabalik sa aking ward at magkaroon ng maayos na pag-uusap. Hindi siya dapat mahila sa mga isyu ng matatanda tulad nito.

Pero bago pa ako makakilos, naramdaman kong humuhulagpos ang aking katawan pabalik.

Isang malakas na tunog ang umuukit habang bumagsak ako sa sahig, at narinig ko ang maliit na boses ni Zachary. "Pasensya na, Mommy. Binuhusan ni Mommy Jessie ng langis yung hagdan. Sinabi niya sa’kin na dalhin ka dito."

Tumulo ang mainit na dugo mula sa ilalim ko.

Ang matinding sakit ay dumaloy sa aking katawan, halos hindi ko na ito makayanan, habang ang aking puso ay tila napapadurog. Ang isip ko'y umiikot sa isang ulap.

Sa kabila ng lahat ng mga kalokohan na ginawa ni Zachary kamakailan, nauunawaan ko na siya ay isang bata lamang, at hindi ko siya sinisi sa mga bagay na ito.

Pero kahit sa kanyang murang edad, dapat mayroon pa rin siyang kaunting malasakit. Ngunit, tila wala siyang pakialam sa katotohanang ako—ang kanyang ina—ay pinagbabalakan ng masama ng ibang tao.

Pinilit kong minulat ang aking mga mata upang makita si Zachary. Sa gitna ng panlalabo ng aking mga mata, nakita ko ang isang malabong pigura na tumatakbo pababa ng pasilyo.

"Tulong! Tulungan niyo ako!" Sinubukan kong sumigaw, pero ang sakit ang pumigil sa akin.

Tumutulo ang pawis sa aking mukha, humalo sa dugo na nag-ipon sa ilalim ko. Pumatak din ang mga luha sa aking mga pisngi.

Zachary...

Zachary Pelham!

…

"Honey..." Ang mga mata ni Steven ay namumula. Sa kabila ng pagiging laging matatag at may kakayahang tao, nanginginig ang kanyang boses nang sabihin niya na, "Hindi nakaligtas ang sanggol."

"Pasensya na, Mommy." Si Zachary ay maputla, ang kanyang mukha ay tulala sa gulat. Tumutulo ang mga luha sa kanyang mga pisngi na parang ulan. "Please, patawarin mo ako."

Paano ko siya mapapatawad?

Sa sandaling pinapunta niya ako sa hagdan, at sa sandaling siya'y malamig na tumakbo palayo, tuluyan na akong nawalan ng pag-asa sa kanya.

Nagpatuloy si Zachary sa paghingi ng tawad, pero nanatili akong tahimik.

Parang nagulat siya sa aking matagal na pananahimik. Habang siya'y humihingi ng tawad, lalo pang lumalaki ang kanyang pagkabigo. "Kung hindi mo ako mapapatawad, kalimutan mo na! Ayaw naman kitang maging mommy e!"

Tumingala ako sa kanya at nagtanong ng may mahinang boses, "Hindi ba gusto mo na si Ms. Jessie ang maging nanay mo?"

Hindi niya naintindihan kung bakit ko sinasabi ito, pero tumango pa rin siya.

"Sige, kung ganun." Ngumiti ako. "Simula ngayon, hindi na ako makikialam. Hindi na ako ang magiging nanay mo. Pwede kang pumili ng kahit sino na gusto mong maging nanay."

Nagniningning ang kagalakan sa mga mata ni Zachary sa aking mga salita.

Si Steven, na nakatayo malapit, ay nakaramdam ng takot mula sa aking sinabi. "Huwag kang magpadalos-dalos, honey."

"Huwag mag-alala. Sobrang kalmado ako." Nang sabihin ko iyon, pakiramdam ko ay parang patay na ako sa loob. Wala akong maramdaman.

Pumikit ako. "Tapusin na natin ang kalokohang dito, Steven. Magbibigay-daan ako para sa inyong dalawa. Pakawalan mo na ako." 

Biglang tumayo si Steven. "Hindi pwede!"

"Ang daming nangyari nitong mga nakaraang araw." Tiningnan ko siya sa mata. "Una, matigas si Zachary na makasama si Jessica."

Si Steven, na karaniwang kalmado at mahinahon, ngayon ay nagsalita na may panginginig ng takot sa kanyang boses, "Nagloloko lang siya, honey. Hindi ko kailanman nilabag ang anumang hangganan. Maaari mong kamuhian si Zachary, at maaari mo akong sisihin, pero hindi mo ako maaaring iwan."

Ang boses niya ay halos nagmamakaawa na sa dulo.

Ngunit patuloy pa rin siyang inilipat ang responsibilidad kay Zachary, na ganap na walang kamalayan sa katotohanang ang sakit na nararamdaman ko ay nagmula sa kanyang pakikisangkot at pagpapabaya. Hindi niya alam na ang pagmamahal ko sa kanya sa mga nakaraang taon ay nawala sa sandaling iyon nang mahulog ako sa hagdan.

Nagpatuloy ako, "At saka ko lang naisip na kahit na nangako ka sa akin na hindi mo na siya kokontakin, patuloy pa rin kayong nag-uusap."

Bumuka si Steven, tapos isinara u

Kabanata 11